Paleontologen houden zich al decennia lang bezig met de vraag: welke kleuren hadden dinosauriërs? Na vele spectaculaire ontdekkingen van gefossiliseerde stukjes dinosaurus huid hebben de paleontologen eindelijk een beeld kunnen creëren. Er zijn twee verschillende dinosauriërs gereconstrueerd die duidelijkheid geven over welke kleur deze dino’s hadden.
Psittacosaurus
In september 2016 claimde onderzoekers de meest natuurgetrouwe reconstructie van een dinosaurus ooit gemaakt te hebben. Onderzoekers aan de universiteit van Bristol hebben de fossiele resten van een Psittacosaurus zeer nauwkeurig bestudeerd. De fossiele botten werden uitermate nauwkeurig opgemeten en de bewaard gebleven schubben werden onderzocht op pigementpatronen.
Op basis hiervan ontdekten de onderzoekers dat de Psittacosaurus ‘countershaded’ gecamoufleerd was. Dit betekent dat de bovenkant van het lichaam donkerder was dan de onderkant van het lichaam, waardoor het dier in bebost gebied platter leek. Dit hielp de dinosaurus zich te beschermen voor roofdieren. Roofdieren gebruiken namelijk de schaduw van objecten om het object vast te stellen en te onderscheiden. Deze tactiek zien we hede ten dagen nog steeds terug in de natuur, bijvoorbeeld bij vele soorten vogels, haaien en stinkdieren.
De onderzoekers zijn hierachter gekomen door een levensecht model te maken en deze te fotograferen in verschillende gebieden onder verschillende lichtomstandigheden. Zo kwamen de onderzoekers erachter dat de Psittacosaurus in beboste gebieden moet hebben geleefd. In deze gebieden werkt de camouflage namelijk optimaal.
Psittacosaurus betekent ook wel ‘papagaai reptiel’ wat relateert aan zijn papegaaiachtige bek. Het dier had hoorns aan beide kanten van zijn hoofd en lange haren op zijn staart. De bovenkant, van de Psittacosaurus, was donker van kleur terwijl zijn buik juist erg licht van kleur was.
Sinosauropteryx
De countershading tactiek komt niet alleen voor bij plantenetende dinosauriërs. Onderzoekers hebben stukjes gefossiliseerde veren en huid onderzocht van de Sinosauropteryx en kwamen erachter dat deze dino er wel heel bijzonder uitzag.
Sinosauropteryx had namelijk een gestreepte staart en, zoals de paper het noemt, een werkelijk ‘bandietenmasker’, vergelijkbaar met die van een wasbeer. Ook deze dino is countershaded, echter nu niet op een manier dat deze leefden in beboste gebieden maar juist op openvlaktes. De kleuren doen vermoeden dat de Sinosauropteryx veel tijd doorbracht in zonlicht.
Nieuwe dimensie in het reconstrueren van dino’s
De nieuwe ontdekkingen geven een nieuwe dimensie aan het begrijpen en reconstrueren van dinosauriërs en hun leefomgeving. Dinosauriërs waren niet persé brullende alles vernietigende monsters maar dieren zoals we die vandaag ook kennen. Deze bevindingen laten daarom zien dat er in vergelijking met de dino’s en hedendaagse dieren niet veel is veranderd. Dezelfde tactieken worden nog steeds gehandhaafd. Toeval in tientallen miljoenen jaren evolutie? Of toch een intelligente schepper?
Bronnen:
Current Biology: 3D Camouflage in an Ornithischian Dinosaur
http://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(16)30706-0?_returnURL=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0960982216307060%3Fshowall%3Dtrue
Current biology: Countershading and Stripes in the Theropod Dinosaur SinosauropteryxReveal Heterogeneous Habitats in the Early Cretaceous Jehol Biota
http://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(17)31197-1?_returnURL=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0960982217311971%3Fshowall%3Dtrue